Fidel Castro qua đời ở tuổi 90

Cựu Chủ tịch Cuba Fidel Castro. File photo

 

Ông Fidel Castro, lãnh tụ cách mạng cộng sản Cuba, qua đời ở tuổi 90 vào ngày thứ sáu 25/11/2016.

Cái chết của ông được người em trai, ông Raul Castro là lãnh đạo tối cao của nước Cuba cộng sản hịên nay, công bố trên truyền hình nhà nước Cuba vào tối ngày thứ sáu.

Chính phủ Cuba cho biết là thi hài của ông Fidel Castro đuợc hỏa thiêu vào sang ngày thứ bảy 26 tháng 11. Và đảo quốc này sẽ để tang ông Fidel Castro trong thời gian 9 ngày và tang lễ sẽ được tiến vào ngày 4/12.

Bản tin của truyền hình nhà nước La Havana không nêu rõ nguyên nhân cái chết của ông Fidel Castro, tuy nhiên theo những tài liệu mà cơ quan tình báo Mỹ CIA công bố hồi năm 2005 thì ông Fidel Castro bị chứng bệnh Parkinson, nhưng người ta không rõ là có phải chứng bệnh này là nguyên nhân của cái chết của vị lãnh tụ cộng sản này hay không.

Ông Fidel Castro sinh ra tại Cuba trong một gia đình giàu có di cư từ Tây Ban Nha sang Cuba, và làm chủ một đồn điều trồng mía đuờng ở đất nước này.

Lúc nhỏ ông đi học trong một trường tư thục Công giáo do các linh mục Dòng tên tổ chức. Sau đó ông học luật tại trường đại học Havana tại thủ đô Cuba.

Ông Fidel Castro tham gia các phong trào cách mạng cánh tả tại vùng Trung Mỹ từ năm 21 tuổi và bắt đầu quan tâm đến chủ nghĩa cộng sản.

Năm 1953 ông cùng một số đồng chí tiến hành một cuộc nổi dậy bằng cách tấn công một trại lính tại Cuba, lúc đó nằm dưới quyền cai trị của nhà độc tài Batista. Cuộc tấn công bị thất bại, ông bị kết án 15 năm tù giam.

Hai năm sau ông và những người tham gia cuộc nổi dậy được khoan hồng và ông sang Mexico tiếp tục những âm mưu làm cách mạng lật đổ chế độ Batista.

Cuối năm 1956 ông cùng 80 người đồng sự dùng thuyền đổ bộ lên Cuba và bắt đầu một cuộc chiến tranh cách mạng chống lại nhà nước Batista. Và tới tháng giêng năm 1959 lực lượng của ông Castro tiến vào thủ đô Havana, thiết lập chế độ cộng sản Cuba tồn tại cho đến ngày hôm nay.

Nước Cuba cộng sản đã nhanh chóng trở thành một đồng minh thân cận của Liên Xô trong thời kỳ chiến tranh lạnh, chống lại thế giới tư bản tự do do Hoa kỳ và các nước phương Tây dẫn đầu.

Chủ tịch Cuba Fidel Castro thăm Hà Nội tháng 9/1973. File photo

Chính tại Cuba Liên Xô đã cho triển khai một hệ thống tên lửa hạt nhân nhắm vào nước Mỹ gây nên cuộc khủng hỏang mà người ta nói là có thể dẫn đến chiến tranh hủy diệt thế giới thứ ba.

Dưới triều đại của ông Fidel Castro, lực lượng chống cộng sản người Cuba đã từng thực hiện một cuộc đổ bộ vào năm 1961 nhằm lật đổ chế độ của ông Castro nhưng thất bại. Ngòai ra ông Fidel Castro còn phái những đội quân cách mạng người Cuba đi chiến đấu tại châu Phi và Nam Mỹ, nhưng các cuộc xuất khẩu cách mạng này đều thất bại.

Sau khi Liên Xô sụp đổ, nền kinh tế nhà nước cộng sản Cuba lâm vào thế khó khăn bắt buộc ông Fidel Castro phải cho tiến hành một số cải cách kinh tế nhỏ. Năm 2008, ông Fidel Castro rút lui khỏi quyền lực, nhường vị trí lãnh đạo tối cao cho người em ông là ông Raul Castro.

Ông Raul Castro đã tiến hành cải cách nền kinh tế Cuba theo hướng thị trường tự do và tái lập quan hệ ngọai giao với Hoa Kỳ vào năm 2015.

Vào cuối đời ông Fidel Castro có gặp gỡ hai vị Giáo hòang là Đức giáo hòang Bê Nê Đi Tô và Phăng Xi Cô, điều mà người ta nói rằng đánh dấu sự chuyển đổi tư tưởng của ông, không chống lại Công giáo như giai đọan theo tín điều cộng sản cứng rắn trước kia của ông. Tuy nhiên ông lại nói về nước Mỹ sau khi Cuba và Hoa Kỳ bình thường hóa quan hệ ngọai giao rằng không cần nhận điều gì từ các đế quốc cả.

Cái chết của ông Fidel Castro gây ra những cảm xúc khác nhau trong cộng đồng người Cuba. Tại thủ đô La Havana, nhiều người dân trả lời truyền thông ngọai quốc rằng họ thương tiếc ông, nói rằng ông là người tốt, thậm chí nhiều người đã khóc.

Ngược lại tại thành phố Miami, tiểu bang Florida của Hoa Kỳ, nơi tập trung rất đông người Cuba tị nạn cộng sản, người ta đã tổ chức ăn mừng sau khi ông Fidel Castro qua đời. Bà  Ileana Ros-Lehtinen, dân biểu quốc hội Hoa Kỳ đầu tiên người Mỹ gốc Cuba nói rằng cái chết của ông Fidel Castro sẽ mở đầu một thời kỳ mới, chấm dứt chế độ độc tài cộng sản còn sót lại tại Tây bán cầu.

Nguồn: Theo RFA