Gần 3 giờ sáng ngày 9
tháng Mười Một 2016 Donald Trump đắc cử để trở thành tổng thống thứ 45 của Hoa
Kỳ giữa sự sửng sốt của hầu như cả thế giới.
Hai người em tôi, một
nam một nữ cùng theo dõi kết quả lắc đầu trong cả nỗi kinh ngạc lẫn kinh hoàng.
Cô cháu gái chưa hết tuổi teen hỏi: "Mom I don't understand, how could
this horrible man win?" (Mẹ, con không hiểu được, làm thế nào mà một người tàn tệ như thế lại thắng?)(*) trước sự trầm ngâm của người mẹ.
Thao, cậu con trai 23
tuổi của tôi, vừa chiều nay hí hửng khoe mẹ "con đã đi bầu", lần đầu
tiên trong đời, cũng khoe trước đó đã nghiêm túc nghiên cứu kỹ lưỡng hai ứng cử
viên và cả những propositions để mình không chọn sai, hỏi tôi: "Mẹ, what
is going on ? I don't understand, this is crazy!" (Mẹ, sao lại thế? con không kiểu được, điên khùng)
Câu hỏi của con làm
tôi chìm vào một nỗi buồn sâu sắc. Tôi hiểu cái confusion của Thao lúc ấy. Thao
sinh ra ở Mỹ, được thấm nhuần giáo dục Mỹ, lớn lên với những giá trị của Mỹ, ít
ra là những giá trị mà trước kỳ bầu cử này tôi nghĩ rằng được tuyệt đại đa số
dân Mỹ chia sẻ, như "all men are created equal," (mọi người sinh ra đều bình đẳng) như "and
justice for all"...(công lý cho tất cả)
Còn nhớ một lần đón
Thao đi học về, lái xe đi ngang qua dãy nhà hàng trong khu phố người Ấn Độ ở
vùng Cerritos, tôi bảo con "mẹ không thích thức ăn của người Ấn Độ, gia vị
của họ hắc quá, chắc cũng không thích người Ấn Độ gì mấy vì trông họ có cái vẻ
gì khó hiểu và kỳ bí... " chưa để tôi nói hết câu, Thao quay qua nhìn tôi,
lên tiếng: "Mẹ, mẹ, I think what you just said is discrimination, I have
some friends who are Indians, they are very nice and their parents are very
nice too, just like you and dad..." (Mẹ, mẹ, con nghĩ rằng điều mẹ vừa nói là kỳ thị, con có vài bạn Ấn Độ, tụi nó dễ thương, bố mẹ chúng cũng dễ thương, cũng giống như bố mẹ vậy)
Bài học tình cờ về
lòng kỳ thị, có lẽ tiềm ẩn trong mỗi chúng ta, từ đứa con lúc ấy mới chín, mười
tuổi, khiến tôi mắc cỡ và thầm cảm ơn những giá trị người ta dạy con mình tại
học đường của một đất nước tự hào là một "nation of immigrants" một
đất nước nơi tôi, một người di dân, cảm thấy mình được an toàn và không mặc cảm
khi chen vai thích cánh với những người dân bản xứ. Từ đó tôi luôn nhắc mình
phải sống sao cho xứng đáng với những giá trị đầy nhân bản của Mỹ, một quê
hương ngoài Việt Nam tôi đã chấp nhận, gắn bó, yêu thương và hãnh diện.
Nhưng trong vòng hơn
một năm qua, cuộc tranh cử tổng thống khốc liệt và xấu xí này đã cho thấy ngày
càng rõ không phải người dân Mỹ nào cũng chia sẻ những giá trị đầy tình người
này. Những lời tuyên bố đầy kỳ thị chủng tộc, tôn giáo, giới tính của một ứng
cử viên trước sự la hét man rợ của giới ủng hộ làm tôi kinh sợ, và gợi lại một
sự kiện không hay mà tôi đã muốn quên đi...
Tháng Mười năm 2014,
tôi có dịp trở lại trại ti nạn Indiantown Gap, nơi tôi đã nương náu những ngày
vừa rời Việt Nam năm 1975 để làm phóng sự về những ngày đầu của người ti nạn
Việt Nam tại Mỹ. Biết tôi từng ở đây với hàng chục ngàn người ti nạn Việt Nam
khác, ông cụ thiện nguyện viên trong bảo tàng viện của trại thân thiện đón tiếp
và đưa tôi đi giới thiệu với những người cách đó 40 năm từng chứng kiến việc
trại tiếp người Việt để tôi xin phỏng vấn. Đa số những người tôi hỏi chuyện hôm
ấy rất ân cần, niềm nở líu lo kể đủ chuyện họ còn nhớ. Duy chỉ có một người đàn
ông da trắng nhìn tôi với đôi mắt đầy ác cảm. Khi tôi chào và bắt tay, người
đàn ông này nhìn tôi bằng ánh mắt ghét bỏ, rồi nói thẳng vào mặt: "I don't
have anything to say to you, I was one of the people here who didn't want your
people to come to our country then, and I still don't like your people now..."
(Tôi không có gì để nói với bà, tôi từng là một trong số người ở đây không muốn dân của bà đến đất nước chúng tôi,và đến giờ này tôi cũng vẫn không thích) Sững sờ, tôi đứng im vài giây rồi cố nở nụ cười lịch sự nhất: "Well, now
that I am here I want to take this opportunity to let you know that my people
are very grateful for the kindness of the American people and that we have all
became US citizens, we have worked, paid tax and are contributing to this great
country, some even joined the US Army..." (Vâng, nhưng bây giờ tôi đang ở đây, tôi muốn nhân cơ hội này cho ông biết dân chúng tôi rất biết ơn lòng tốt của dân chúng Mỹ và tất cả chúng tôi đã trở thành công dân Mỹ, chúng tôi làm việc, trả thuế và đóng góp cho đất nước vĩ đại này, một số người đã phục vụ trong quân đội) Câu nói của tôi khiến người đàn
ông này hơi khựng lại nhưng ánh mắt vẫn không mất đi sự hằn học, ghét bỏ:
"Like I said, I did not like your people then, and I still don't like your
people now. I wish your guys just up and leave our country..." (Như tôi đã nói, tôi từng không thích người nước bà, và bây giờ tôi vẫn không thích người nước bà, tôi mong họ khá lên và rời khỏi nước chúng tôi)
Không nói ra hay chia
sẻ nhiều với ai, nhưng thái độ của người đàn ông đó làm tôi buồn và hết sức bất
an. Phải mất nhiều ngày sau khi tự thuyết phục mình là những người kỳ thị như
ông ta ở Mỹ rất rất hiếm, tôi mới từ từ tìm lại được cảm giác an bình và hãnh
diện về nước Mỹ và niềm hãnh diện mình là một công dân Mỹ.
Cuộc tranh cử vừa rồi
cho tôi thấy rõ hơn bao giờ hết thật ra có rất nhiều người Mỹ trong lòng chứa
đầy sự kỳ thị, thù hằn và ghét bỏ người di dân, ít nhất đấy là hàng chục triệu
người đã reo hò man rợ trong những buổi vận động tranh cử của Donald Trump.
Chưa kể đến những lời nói lật lọng, những việc làm thiếu tư cách thiếu đạo đức
thiếu liêm sỉ của DT, sự kiện một người đàn ông đầy kỳ thị hô hào bế môn tỏa
cảng giờ đây đắc cử tổng thống cho thấy dân Mỹ, ít nhất những người bỏ phiếu
cho Trump, đã chọn là một nước Mỹ mà những giá trị nhân bản đã biến mất. Một
nước Mỹ với tôi đang sắp trở thành xa lạ.
Sau kết quả bầu cử
người chú của tôi ở Copenhagen hỏi cháu nghĩ gì.
Trả lời chú không khó
lắm. Chú hãy hình dung tâm trạng của người tự nhiên thấy mình mất một quê hương
quen thuộc thì biết cảm nghĩ của cô cháu gái.
Điều khó hơn nhiều là
em tôi và hàng chục triệu cha mẹ khác phải giải thích thế nào cho con gái, và
tôi phải giải thích thế nào cho Thao hiểu điều gì đang xảy ra cho nước Mỹ.
Thật không còn cái
buồn nào sâu sắc hơn.
Nguồn: Theo Facebook HaGiangTina
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire