Học vị và Hoa hậu

Trần Trường Sa

PGS.TS Phạm Hồng Chương - hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế quốc dân (đứng), hoa hậu Đổ Thu Hà sinh viên năm thứ hai

Mấy hôm nay thiên hạ râm ran về việc “hoa hậu Đổ Thu Hà về làng” rồi đến chuyện “hoa hậu Đổ Thu Hà về trường” (nhiều bài báo còn nói đó là trường củ nữa cơ! Không lẻ Hà đăng quang hoa hậu rồi bỏ học hay sao!)

Cùng với những chuyện trên là chuyện “không chỉ 55 người mua bằng giả rồi dùng nó để bảo vệ luận án tiến khỉ”. Theo nhiều nguồn tin đáng tin cậy và theo chiêm nghiệm thực tế của tôi thì đúng là con số tiến khỉ không dừng lại ở con số hàng ngàn mà đã vượt lên con số hàng chục ngàn! Giá mà trước đây đề xuất ‘lập cánh đồng dựng bia tiến sỉ’ của một vị nào đấy được chấp nhận và thực hiện thì dân ta nay đã có một cánh đồng ỉa trịn hoành tráng đúng cả nghĩa đen và nghĩa bóng!

Ngày xưa, mấy năm mới có một khoa thi. Mỗi khoa chỉ có một trạng nguyên được dân làng đón rước linh đình. Vài chục hay hơn trăm tiến sỉ thì lục đục tự về đi tạ ơn thầy.

Ngày nay, ngoài việc mua bằng giả ra, số người mua ‘bằng thật’ bằng cách ghi danh nhưng không đến lớp, học trước dăm ba ngày cho thuộc bài thi mẫu rồi đến thi, đề giống 100^% bài mẫu, mua điểm một số môn học …… gấp hàng ngàn lần người mua bằng giả. Một số bài báo cho rằng 55 vị trên bị lừa mua bằng giả. Thế thì chắc là có hàng chục ngàn người khác không bị lừa đã mua đúng bằng thật! 

Tôi có thằng em, cách đây đã hơn 20 năm, lúc đang làm trưởng một chi nhánh ngân hàng quốc doanh cấp huyện. Nó cần có bằng đại học kinh tế để chuẩn hóa bằng cấp và hòng thăng tiến. Nó rủ tôi đi học đại học từ xa với nó. Khi thi xong  nó rủ tôi đi nhậu rồi hậm hực bảo “Mẹ! Ông thầy nầy chơi đểu! Cho đề thi mẫu rồi khi ra đề lại đổi số!”. Tôi học cho vui, không đóng tiền chung chi, đải thầy nên không được tiết lộ đề thi mẫu, nhưng tôi cũng đạt điểm 8 môn ấy! Sau vụ ấy tôi bỏ, không học nữa. Sự việc tương tự như thế đã diễn ra phổ biến trên đất nước ta đến cả 30 năm rồi, nên việc mấy anh nhà báo coi việc mua bằng với đầy đủ thủ tục, đúng quy trình là mua bằng thật, cũng không là chuyện lạ. Số lượng ‘tiến khỉ’ nước ta lên đến hàng chục ngàn là chuyện đáng tin.

Có vị sau này mua bằng hiện đại hơn bằng cách chỉ ghi danh  / nộp học phí / chi bồi dưỡng cho từng môn thi (mua điểm) / chờ đủ năm  / chi tiền làm luận văn / lấy bằng (thật). Các vị này bận trăm công ngàn việc nên chưa bao giờ đến lớp (để học hoặc để thi). Rất nhiều vị từng mua bằng theo kiểu sơ khai nhất (như thằng em tôi) hoặc hiện đại đã leo lên đến tột đỉnh quyền lực của xã hội vì họ đã thực hiện đúng quy trình!

Vì thế, việc đón tiếp hoa hậu Đỗ Thu Hà về tỉnh, về trường diễn ra một cách rầm rộ là diển biến hợp quy luật; bởi những nhà tổ chức biết quá rỏ quy trình sản xuất hoa hậu dù có dơ đến mấy cũng chỉ sản xuất ra mỗi năm vài em chứ không phải vài ngàn như học vị tiến khỉ mà họ đang có.

Cũng có người trách em Hà không biết cách cư xữ, đã nhận những nghi lễ long trọng như thế. Em có thể từ chối không ngồi ghế chủ tọa cùng thầy hiệu trưởng! Nói thế thì hơi oan cho em ấy. Nếu em ấy có tính khí và kỷ năng hành xử như thế thì không bao giờ em ấy có thể được chọn làm hoa hậu. Không riêng gì hoa hậu mà trong mọi danh hiệu nổi tiếng, muốn được lăng xê thì phải làm con rối cho các thế lực ngầm.

 

Bắt phong trần phải phong trần,

Cho thanh cao phải nhận phần thanh cao.

 

Xem ra giữa Học vị và Hoa hậu có mối quan hệ rất là biện chứng.

 

Ngẫm hay muôn sự tại đời

Đời kia đã đục làm người sao trong!

Cách đây hơn 20 năm, có ông giáo sư tiến sĩ hiệu trưởng một trường đại học, nhận danh hiệu ‘nhà giáo nhân dân’. Các thầy trong trường mời ông ra quán tổ chức tiệc mừng. Giữa tiệc ông mới mở phong bì tặng thưởng danh hiệu cao quý đó ra và xin đóng góp toàn bộ cho bữa tiệc. Số tiền đó là 500 ngàn, chưa đủ chi phí cho 5 người trong bữa tiệc hơn 30 người. Không rỏ cảm tưởng thế nào mà ông ta ứng khẩu một câu :

 

Suốt đời nhà giáo nhân dân,

Không bằng hoa hậu cởi quần một đêm!

 

Trong tiệc có thầy xin sửa lại là : ‘một giây’.

 

Ông giáo sư thực thà bảo : Một giây thì làm được quái gì mà người ta trả tiền?

Ông thầy kia giải thích : Một đêm bất quá vài thằng, được chừng vài chục triệu là cùng! Một giây mà cho cả hàng chục ngàn người xem thì cũng được cả tỉ!

Công nghệ lăng xê ngày nay là thế. Anh thầy giáo kia đi trước thời đại mới thấy, chứ ông giáo sư thật thà kia làm sao thấy được!

Vận nước ta ngày nay là thế, có than cũng không tránh được!

10/12/2020