Chống tham nhũng, hãy truy đến cùng những khối tài sản bất minh

Mạnh Quân

(Dân trí) - Như Dân trí đã đưa tin, ông Hồ Ánh, nguyên thư ký của cựu Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh đã được Vũ “nhôm” ủy quyền sử dụng nhà đất tại Đà Nẵng. Vụ việc này đặt ra câu hỏi: Đã có bao nhiêu ông thư ký, rồi người nhà, người thân…đứng tên hộ các khối tài sản có dấu hiệu “bất minh” và làm thế nào để truy đến cùng nguồn gốc của chúng và cách xử lý?
 
Theo thông tin đã đăng tải trên Dân trí, năm 2013 khi đang công tác tại Văn phòng UBND TP Đà Nẵng, ông Hồ Ánh, nguyên thư ký của cựu Bí thư thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh được vợ chồng ông Vũ "nhôm" ủy quyền sử dụng lô đất, nhà, tài sản gắn liền trên đất tại số 51 Nguyễn Thái Học.
Đáng chú ý, ngôi nhà này nằm gần các ngôi nhà mà ông Nguyễn Xuân Anh sử dụng (cũng của ông Vũ "nhôm").
Mặc dù hợp đồng ủy quyền này hiện đã được hủy nhưng nó việc đó vẫn làm dấy lên mối nghi ngờ nhất định về sự minh bạch trong việc “nhờ” đứng tên này. Bởi vì, trong giai đoạn ông Nguyễn Xuân Anh còn làm phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, ông Hồ Ánh khi đó làm trợ lý cho ông Nguyễn Xuân Anh. Và khi ông Nguyễn Xuân Anh lên làmBí thư Thành ủy Đà Nẵng thì ông Hồ Ánh được điều chuyển về Thành ủy Đà Nẵng và làm thư ký ông Xuân Anh.
Hơn nữa, ông Nguyễn Xuân Anh cũng đã bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận là đã “thiếu gương mẫu trong việc sử dụng 2 nhà ở của doanh nghiệp, gây dư luận xấu trong xã hội”. Thì việc ông Hồ Ánh đứng tên “hộ” cho chính doanh nghiệp trên thì quả là điều không rõ ràng mà cơ quan chức năng sẽ làm rõ.
Không chỉ ở vụ việc này, trong nhiều vụ án kinh tế gần đây, các cơ quan bảo vệ pháp luật cũng đã làm rõ những vụ tham nhũng và đối tượng tham nhũng đã sử dụng tiền bạc tham ô được để mua những tài sản có giá trị: nhà, đất, biệt thự…Và để tránh nguy cơ bị cơ quan điều tra phát hiện, tránh “tai mắt” của thiên hạ,, những người có hành vi tham nhũng đã sử dụng phương cách trên: Nhờ người đứng tên.
Rõ ràng nhất là vụ Giang Kim Đạt, nguyên Trưởng phòng kinh doanh Công ty Vinashinlines, sau khi tham ô số tiền rất lớn là 19 triệu USD đã chuyển tiền mua 40 biệt thự, nhà ở, các mảnh đất có giá trị, xe sang và để cha mình là ông Giang Văn Hiển đứng tên sở hữu. Sau này, Đạt cũng đã trốn ra nước ngoài và bị bắt lại, bị truy tố ra tòa tại Việt Nam và nhận án tử hình (cha bị tù chung thân).
Ở một vụ án khác, vụ Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo hàng ngàn tỷ đồng vừa qua thì bị cáo này còn trơ trẽn đến mức kháng cáo xin tòa cho lại căn biệt thự trị giá tới 43 tỷ đồng đứng tên mẹ mình (bà Nguyễn Thị Lang) tại Hội An. Đương nhiên yêu cầu của bị cáo này bị bác bỏ vì Tòa án xác định rõ nguồn gốc tài sản trên cũng do Huyền Như lừa đảo mà có.
Với bị cáo Trịnh Xuân Thanh đang bị xét xử cũng vậy, mặc dù cơ quan chức năng cũng đã phong tỏa một số tài sản của bị cáo này để ngăn chặn các hoạt động giao dịch nhằm tẩu tán tài sản, đảm bảo việc thi hành án, khắc phục các hậu quả kinh tế cho nhà nước về sau này nhưng thực tế, có những tài sản còn đứng tên ông Trịnh Xuân Giới như biệt thự ở Ciputra thì dư luận cũng chưa hết nghi ngờ. Bởi vì với thu nhập của cán bộ về hưu như ông Giới, khó có thể có nhiều tiền để mua những tài sản có giá trị lớn như biệt thự trị giá khoảng 100 tỷ đồng trên đỉnh núi Tam Đảo (Vĩnh Phúc) hay biệt thự còn đứng tên ông Giới ở khu căn hộ cao cấp Ciputra.
Việc các cá nhân có hành vi tham nhũng hay có dấu hiệu bất minh trong sở hữu tài sản lớn nhưng đã nhờ người thân, quen đứng tên tài sản của mình rõ ràng đã không còn là câu chuyện hiếm. Theo các chuyên gia pháp luật thì do người thân của những người này không phải là diện đối tượng phải kê khai tài sản nên việc chuyển tài sản cho họ đứng tên là một cách để trốn tránh nghĩa vụ kê khai.
Và một điều đáng nói là trong hầu hết các vụ án tham nhũng, các vụ án kinh tế, hậu quả của các vụ án này thường rất lớn: Hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỷ đồng nhưng tài sản đứng tên của các đối tượng có hành vi đó thường rất thấp, và chủ yếu đã sang tên, nhờ người khác đứng tên.
Do đó, với các vụ án kinh tế sau này, cơ quan chức năng không nhanh chóng phong tỏa tài sản của các đối tượng đó và cả người thân của họ, nếu có dấu hiệu đứng tên bất minh, không chứng minh được nguồn gốc thì sẽ không đảm bảo được việc thu hồi tài sản bị tham nhũng, khắc phục những hậu quả kinh tế to lớn mà các đối tượng này gây ra.

Mạnh Quân