06/10/2013

XÍCH LÔ XICH LÔ

Đỗ Trung Quân
kate moss trên phố sài gòn
Kate Moss trên phố sài gòn
                                                            

Xích lô ! xích lô ! hỏi những hàng cây còn nhớ…
…Khi chiếc xe kéo – người – ngựa – ngựa – người cáo chung thì một phương tiện khác cũng dành cho giới lao động ra đời: Xích lô. Hình ảnh người phu đậu xe dưới bóng mát ven đường giữa trưa hè Sài Gòn, chiếc nón vải hay nón lá sụp che mặt thiu thiu ngủ là hình ảnh êm đềm của một đời cực nhọc. Nhưng tạm không bàn chuyện cuộc đời ở đây, hãy nói về hình ảnh của nó : Chiếc xích lô đạp.

Không rõ tự bao giờ xích lô đạp thành một trong những hình ảnh biểu trưng của Sài Gòn, cái phương tiện không quá sang cũng chẳng quá nghèo đối với người ngồi trong nó. Mẹ tôi những lần việc gấp hay đến một nơi trang trọng [ không hẳn là nơi sang trọng ] bà thường ngồi xích lô. Áo dài thiếu nữ, áo dài thiếu phụ ngồi trên xích lô, dưới mái che nho nhỏ,tréo chân kéo nhẹ vạt áo dài trông thích làm sao. Xích lô tốc độ thong dong, không quá nhanh cũng chẳng quá chậm. người phu ngồi phía sau hành khách cũng là hình ảnh nhân văn hơn người phu xe kéo gò lưng chạy trước người ngồi. Ít nhất, những giot mồ hôi trên lưng áo người đạp xich lô chỉ người đi sau mới thấy.
Người Sài Gòn có câu “ đi bát phố “. Bát phố cuối tuần có thể là đi bộ hóng gió cũng có thể là ngồi xích lô dạo một vòng phố xá. Đường xá chưa đông, chưa kẹt cứng, mặt đường còn thoáng đãng, thênh thang.ngồi xích lô thong dong qua những con đường có hàng me xanh ngọc trên đầu thì còn chi êm đềm sung sướng hơn.Sài Gòn là nơi tứ xứ tìm về. Thấy cô gái tóc búi tóc sau gáy , cổ đeo dây chuyền vàng ngồi xích lô thì 10 phần hết 8 là “ cô Ba “ Sài Gòn. Thấy cô gái áo dài Le mur, tóc “phi dê “ đeo kiềng thì 8 phần đủ 10 là một “ chị Cả “ Hà Thành nhập cư. Thuở còn “ ông Tây – bà Đầm “ thì váy đầm voan trắng, nón lệch kiểu “ Người tình “ cũng ung dung xích lô phố xá. Chiếc xích lô hay hơn chiếc Taxi xanh vì nó kín đáo mà không kín mít. Nó chậm rãi chứ không vun vút  [ trừ mấy chú xích lô trẻ máu nóng hay biểu diễn chạy hai bánh thì miễn bàn, cũng chỉ hàng chục năm sau mới có cảnh ấy ].
Xích lô là phương tiện bình dân, giá tiền chỉ nhích hơn xe thổ mộ sau có thêm xe Lam chút ít.cũng phải thôi.Thổ mộ thì ngựa kéo, xe Lam thì máy nổ , xích lô đạp là chính mồ hôi sức lực của người lao động giá có hơn chút đỉnh cũng là phải đạo con người
Cũng chả rõ tự bao giờ xích lô trở thành “ đạo cụ “ để chụp hình hay để chưng bày làm stylist cho những nhà sáng tạo nghệ thuật.Có lẽ khi cái gì dần ít đi, có nguy cơ mất đi thì nó sẽ thành biểu tượng để hoài nhớ một thời. Du khách phương Tây, nước ngoài vào Việt Nam hơn một thập kỷ qua khiến xích lô bỗng “ đổi đời “ hơn, được khoác lên bộ cánh tươm tất hơn, đẹp hơn làm phương tiện dạo phố khá được tiền hơn cho những nơi làm dịch vụ du lịch. Nó vẫn thong dong dạo phố, tốc độ đủ để du khách đưa máy ảnh lên mà không chúi nhủi như ngồi…Tuk – Tuk Thái Lan. Nó che mưa, che nằng chỉ bằng tấm bạt nho nhỏ. Nhớ lại những chiều mưa Sài Gòn ngồi trong xích lô kín mít không thấy đường xá nhưng cái khoảng hẹp bỗng trở thành không gian ấm áp bên cạnh mẹ, có khi ngủ quên tới khi nghe “ Xuống ! tới nhà rồi con “. Chiếc bạt mở ra, cảnh vật ,phố xá  lại sáng lóe sau cơn mưa ào ạt nhanh cũng như khi tắt.Anh xích lô áo tơi nghiêng xe chạm mặt đường cho khách bước xuống lấy tiền rồi lại ngồi nghễu nghện đạp đi, khuất vào dòng xe cộ.
Xích lô! Đường phố Sài Gòn dần mất bong dáng nó vì sự phát triển của đô thi.cái nhanh, cái hối hả thay dần cái ung dung thong thả. Cũng phải thôi mà cũng tiếc nhớ lắm thôi. Con gái Huế đạp xe, con gái Hà Thành cũng đạp xe với áo dài duyên dáng. nhưng chiếc xích lô bình dân lạ thay lại vô tình tặng cho các nhan sắc xinh đẹp hay chỉ bình thường một cách ngồi “ sang trọng” bất kể thành phần. Hình thành tính cách thị dân cũng bắt đầu từ những cách lên xe, xuống xe, ngồi xe tưởng rằng nho nhỏ ấy
Xích lô!
Xích lô !
Những bóng cây trưa hè với giấc ngủ thiu thiu gió…
Những hàng cây nay đã lớn ấy hẳn nhớ chiếc xích lô
Như tôi vẫn nhớ…
Theo FB Đỗ Trung Quân

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire