Đỗ Trung Quân
Kate Moss trên phố sài gòn |
Xích lô ! xích lô ! hỏi những hàng cây còn nhớ…
…Khi chiếc xe kéo – người – ngựa – ngựa –
người cáo chung thì một phương tiện khác cũng dành cho giới lao động ra
đời: Xích lô. Hình ảnh người phu đậu xe dưới bóng mát ven đường giữa
trưa hè Sài Gòn, chiếc nón vải hay nón lá sụp che mặt thiu thiu ngủ là
hình ảnh êm đềm của một đời cực nhọc. Nhưng tạm không bàn chuyện cuộc
đời ở đây, hãy nói về hình ảnh của nó : Chiếc xích lô đạp.
Không rõ tự bao giờ xích lô đạp thành một
trong những hình ảnh biểu trưng của Sài Gòn, cái phương tiện không quá
sang cũng chẳng quá nghèo đối với người ngồi trong nó. Mẹ tôi những lần
việc gấp hay đến một nơi trang trọng [ không hẳn là nơi sang trọng ] bà
thường ngồi xích lô. Áo dài thiếu nữ, áo dài thiếu phụ ngồi trên xích
lô, dưới mái che nho nhỏ,tréo chân kéo nhẹ vạt áo dài trông thích làm
sao. Xích lô tốc độ thong dong, không quá nhanh cũng chẳng quá chậm.
người phu ngồi phía sau hành khách cũng là hình ảnh nhân văn hơn người
phu xe kéo gò lưng chạy trước người ngồi. Ít nhất, những giot mồ hôi
trên lưng áo người đạp xich lô chỉ người đi sau mới thấy.
Người Sài
Gòn có câu “ đi bát phố “. Bát phố cuối tuần có thể là đi bộ hóng gió
cũng có thể là ngồi xích lô dạo một vòng phố xá. Đường xá chưa đông,
chưa kẹt cứng, mặt đường còn thoáng đãng, thênh thang.ngồi xích lô thong
dong qua những con đường có hàng me xanh ngọc trên đầu thì còn chi êm
đềm sung sướng hơn.Sài Gòn là nơi tứ xứ tìm về. Thấy cô gái tóc búi tóc
sau gáy , cổ đeo dây chuyền vàng ngồi xích lô thì 10 phần hết 8 là “ cô
Ba “ Sài Gòn. Thấy cô gái áo dài Le mur, tóc “phi dê “ đeo kiềng thì 8
phần đủ 10 là một “ chị Cả “ Hà Thành nhập cư. Thuở còn “ ông Tây – bà
Đầm “ thì váy đầm voan trắng, nón lệch kiểu “ Người tình “ cũng ung dung
xích lô phố xá. Chiếc xích lô hay hơn chiếc Taxi xanh vì nó kín đáo mà
không kín mít. Nó chậm rãi chứ không vun vút [ trừ mấy chú xích lô trẻ
máu nóng hay biểu diễn chạy hai bánh thì miễn bàn, cũng chỉ hàng chục
năm sau mới có cảnh ấy ].
Xích lô là phương tiện bình dân, giá tiền
chỉ nhích hơn xe thổ mộ sau có thêm xe Lam chút ít.cũng phải thôi.Thổ
mộ thì ngựa kéo, xe Lam thì máy nổ , xích lô đạp là chính mồ hôi sức lực
của người lao động giá có hơn chút đỉnh cũng là phải đạo con người
Cũng chả rõ tự bao giờ xích lô trở thành “
đạo cụ “ để chụp hình hay để chưng bày làm stylist cho những nhà sáng
tạo nghệ thuật.Có lẽ khi cái gì dần ít đi, có nguy cơ mất đi thì nó sẽ
thành biểu tượng để hoài nhớ một thời. Du khách phương Tây, nước ngoài
vào Việt Nam hơn một thập kỷ qua khiến xích lô bỗng “ đổi đời “ hơn,
được khoác lên bộ cánh tươm tất hơn, đẹp hơn làm phương tiện dạo phố khá
được tiền hơn cho những nơi làm dịch vụ du lịch. Nó vẫn thong dong dạo
phố, tốc độ đủ để du khách đưa máy ảnh lên mà không chúi nhủi như
ngồi…Tuk – Tuk Thái Lan. Nó che mưa, che nằng chỉ bằng tấm bạt nho nhỏ.
Nhớ lại những chiều mưa Sài Gòn ngồi trong xích lô kín mít không thấy
đường xá nhưng cái khoảng hẹp bỗng trở thành không gian ấm áp bên cạnh
mẹ, có khi ngủ quên tới khi nghe “ Xuống ! tới nhà rồi con “. Chiếc bạt
mở ra, cảnh vật ,phố xá lại sáng lóe sau cơn mưa ào ạt nhanh cũng như
khi tắt.Anh xích lô áo tơi nghiêng xe chạm mặt đường cho khách bước
xuống lấy tiền rồi lại ngồi nghễu nghện đạp đi, khuất vào dòng xe cộ.
Xích lô! Đường phố Sài Gòn dần mất bong
dáng nó vì sự phát triển của đô thi.cái nhanh, cái hối hả thay dần cái
ung dung thong thả. Cũng phải thôi mà cũng tiếc nhớ lắm thôi. Con gái
Huế đạp xe, con gái Hà Thành cũng đạp xe với áo dài duyên dáng. nhưng
chiếc xích lô bình dân lạ thay lại vô tình tặng cho các nhan sắc xinh
đẹp hay chỉ bình thường một cách ngồi “ sang trọng” bất kể thành phần.
Hình thành tính cách thị dân cũng bắt đầu từ những cách lên xe, xuống
xe, ngồi xe tưởng rằng nho nhỏ ấy
Xích lô!
Xích lô !
Những bóng cây trưa hè với giấc ngủ thiu thiu gió…
Những hàng cây nay đã lớn ấy hẳn nhớ chiếc xích lô
Như tôi vẫn nhớ…
Theo FB Đỗ Trung Quân
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire