Nhà hoạt động Trương Minh Đức: “Tôi vô tội”

Ngày 23 tháng 3 vừa qua, bà Nguyễn Kim Thanh, phu nhân nhà hoạt động Trương Minh Đức, đã thăm nuôi chồng tại trại giam B14, Hà Nội. Trao đổi với chúng tôi sau chuyến thăm nuôi, bà Thanh cho biết hầu hết nhóm thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ (HAEDC) đều khỏe, và đã sẵn sàng cho phiên tòa ngày 5 tháng 4 sắp tới.

Bà Nguyễn Kim Thanh đứng đầu tiên từ trái sang.Ảnh: Phuong Luu

“Khỏe và mạnh mẽ”

Trao đổi với chúng tôi, bà Thanh cho biết nhà hoạt độngTrương Minh Đức đang trong tình trạng khỏe mạnh về cả tinh thần lẫn thể chất, và đã sẵn sàng cho phiên tòa. Trong buổi thăm nuôi, ông Đức khẳng định mình vô tội, vì những việc mình làm không sai, và nhờ vợ nhắn luật sư rằng hãy cứ chuẩn bị bào chữa theo hướng đó. Bà Thanh cũng khẳng định rằng từ góc nhìn của bà, thì ông Đức chỉ là một người yêu tự do, dân chủ, nhân quyền và lên tiếng chống lại bất công xã hội, chứ không phải là một người “chống phá” nhà nước.

Cũng như ông Đức, hầu hết các nhà hoạt động còn lại trong nhóm thành viên HAEDC bị bắt đều “khỏe, mạnh mẽ”, và khẳng định mình vô tội.

Một trường hợp ngoại lệ khác là mục sư Nguyễn Trung Tôn. Dù tinh thần mục sư Tôn vẫn vững vàng, sức khỏe ông vẫn đang khá yếu. Không lâu trước khi bị bắt, ông Tôn bị “côn đồ” đánh bằng ống nước, dẫn đến đứt dây chằng chân. Hiện nay, vết thương của ông vẫn chưa lành và thường xuyên đau nhức.

Điều kiện giam giữ còn nhiều hạn chế

Trong giai đoạn 2008 – 2012, khi phải thi hành án về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”, theo điều 258 Bộ Luật Hình sự”, nhà hoạt động Trương Minh Đức từng bị giam giữ trong những điều kiện tồi tệ. Theo lời ông Đức, thì có khi người ta nhốt đến 80 người trong một buồng giam dành cho 50 người, khiến nhiều người phải nằm trên sàn gạch [1]. Hiện ông Đức bị giam trong một phòng giam dành cho từ 2 đến 3 người, khá rộng rãi so với mặt bằng chung, và được chăm sóc y tế một cách đầy đủ hơn trước đây. Phu nhân nhà hoạt động Trương Minh Đức cho biết bác sĩ của trại giam đã phát thuốc đầy đủ, khá cộng tác với gia đình trong việc chăm sóc sức khỏe cho ông, và cam kết rằng họ “sẽ chịu trách nhiệm” về sức khỏe của ông Đức.

Tuy nhiên, theo lời bà Thanh, thì những thuận lợi này chỉ đến từ việc ông Đức đang bị tạm giam ở trại giam B14. Vì B14 là nơi giam giữ nhiều tù nhân chính trị, lại trực tiếp nằm dưới sự quản lý của trung ương, nên hoạt động đàng hoàng hơn hầu hết các trại giam địa phương khác. Bà Thanh cho biết điều kiện giam giữ trong tương lai của ông Đức còn lệ thuộc vao việc ông được chuyển đến trại giam nào sau phiên tòa.

Những thành viên HAEDC bị giam ở địa phương, như Nguyễn Trung Trực ở Nghệ An và Nguyễn Văn Túc ở Thái Bình, phải chịu điều kiện giam giữ tệ hơn những người ở trại B14.

Bất kể những thuận lợi trên, điều kiện giam giữ mà ông Đức phải chịu trong thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế. Vì nhà tù ở miền Bắc rất lạnh, ngoài dự đoán của gia đình, nên trong một tháng đầu tiên của mùa đông, ông Đức đã không thể nằm, mà phải ngồi liên tục để tránh rét. Việc này khiến huyết áp của ông tăng cao, và làm tái phát bệnh tai biến mạch máu não của ông. Ông Đức chỉ thoát khỏi tình trạng nguy hiểm khi ông liên lạc đẻ nhận thêm áo rét từ gia đình, và khi bác sĩ của trại giam đề nghị gia đình đổi đơn thuốc gửi vào trại.

Phu nhân nhà hoạt động Trương Minh Đức cũng cho biết sau mỗi lần được gặp gia đình, được biết tin tức về gia đình và tình hình bên ngoài, sức khỏe của ông Đức lại cải thiện dần lên.

Ngoài ra, dù chính quyền từng cản trở nhà hoạt động Nguyễn Văn Đài thuê luật sư, ông Đức không bị làm khó dễ theo cách này. Hiện nay, nhóm thành viên HAEDC sắp ra tòa đều đã có luật sư tự thuê, và sẽ được trao đổi với luật sư trong một buổi gặp trước phiên xử. Theo lời bà Thanh, thì nhóm thành viên HAEDC sẽ được bào chữa bởi những luật sư sau:

- Nguyễn Văn Đài: Ls Đoàn Thái Duyên Hải, ls Nguyễn Văn Miếng
- Phạm Văn Trội: Ls Ngô Anh Tuấn
- Nguyễn Trung Tôn: Ls Ngô Anh Tuấn
- Trương Minh Đức: Ls Lê Luân, Ls Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Bắc Truyển: Ls Đoàn Thái Duyên Hải, Ls Phúc
- Lê Thu Hà: Ls Lê Luân

Bị ngăn cản khi gặp Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc

Qua trang Facebook của bà Nguyễn Kim Thanh, chúng tôi được biết rằng phu nhân của các thành viên HAEDC bị bắt đã tạo thành một nhóm thăm nuôi thường xuyên trao đổi, hỗ trợ nhau. Ngày 9 tháng 3 năm 2018, Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc (OHCHR) đã mời các phu nhân đến tòa nhà Liên Hợp Quốc, số 304 Kim Mã, Hà Nội để trao đổi. Tuy nhiên, chính quyền Việt Nam đã ngăn những người đến gặp Cao ủy bằng nhiều cách. Chẳng hạn, họ nhốt bà Vũ Minh Khánh, vợ luật sư Nguyễn Văn Đài, trong nhà riêng từ ngày hôm trước. Họ cũng cử 20 người bao vây bà Trang, vợ ông Nguyễn Văn Trội, khi bà đang đến trại B14 để thăm chồng, để bà không thể đến tòa nhà Liên Hợp Quốc sau khi thăm gặp. Chính quyền cũng gây sức ép với bà Thanh, bằng cách buộc bà phải chọn giữa việc gặp Cao ủy với quyền lợi khi thăm nuôi chồng. Kết quả là chỉ có bà Nguyễn Thị Lành, vợ mục sư Nguyễn Trung Tôn, và bà Bùi Thị Kim Phượng, vợ ông Nguyễn Bắc Truyển, có thể đến gặp Cao ủy.

Sau cuộc gặp, các phu nhân cho biết OHCHR sẽ liên lạc với các tổ chức quốc tế và tác động đến chính quyền Việt Nam, để thúc đẩy họ tổ chức phiên xử công khai, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người tù và người thăm nuôi.

Chú thích:
[1] http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2012/05/120506_truongminhduc_released