Truyện ký
Thiện
Tùng
 |
| Ảnh minh họa |
Tại băng ngồi chờ ở Phòng Xã hội &Thương binh, Tâm ngồi bên nạng gỗ, chìa ra cái chân cụt tận đầu
gối. Linh xoa bóp cổ tay cụt của mình. Việc ai nấy làm, họ chẳng nói chẳng rằng
gì với nhau.
Hoa nữ cán bộ phòng Thương binh & Xã hội từ trong ra, ngồi vào bàn làm việc, mở cập hồ sơ lấy ra
xếp giấy, hất hàm hỏi:
- Ai là
Nguyễn thị Linh ?
- Thưa
em !… – Linh đáp.
- Lại
đây ! – Hoa nói như lịnh.
Linh đến cạnh bàn làm việc của Hoa. Hoa đưa
xếp hồ sơ cho Linh rồi vắn tắt:
- Trả
lại cho chị đó. Giấy tờ không hợp lệ.
- Khôn
hợp lệ chỗ nào hở chị ?
- Tôi
có ghi rõ ở góc đó – hai người chứng không đủ tư cách.
- Xin
chị nói rõ hơn em chưa hiểu ?
- Chứng
nhận người có công với Cách mạng sao lại một thầy tu, một gã trưởng phòng Thẩm
vấn Ngụy quyền Sài Gòn, họ làm gì có đủ tư cách?! – Hoa nói với giọng mỉa mai.
- Thưa
chị, nhưng họ là những người biết rõ trường hợp của em kia mà ?
- Sao
chị chậm hiểu quá !. Cho dù vậy, nhưng họ vẫn là những người không đủ tư cách. Xác
nhận người có công với Cách mạng phải là cán bộ Cách mạng hay ít ra cũng là người
có công với Cách mạng – hiểu chưa?
- Thưa
chị, em đã hiểu. Nhưng trường hợp của em chị có giúp gì được không?
- Việc
làm của chị còn có ai biết ?
- Chỉ
còn duy nhứt một người – người mà em cứu thoát thuở ấy. Nhưng mười mấy năm rồi,
em không rõ người ấy còn sống hay đã chết!.
- Người
ấy tên gì, quê ở đâu…?.
- Lúc
ấy đâu có thì giờ hỏi những chuyện ấy!.
- Nếu
không tìm được ai ngoài 2 người làm chứng nầy thì đành vậy.
Hoa vừa nói vừa đứng dậy vào trong. Linh buồn
bã cầm xếp hồ sơ ra về. Có tiếng gọi giật từ phía sau: “Cô Linh !…, đợi một chút, tôi có việc cần bàn với cô”.
Việc gì với một người cụt chân mình không hề
quen biết ? Thôi đợi thử xem sao – Linh tự hỏi và chấp nhận chờ.
Khi giải quyết xong việc riêng của mình, Tâm
vội vã đu người trên nạng gỗ đến gặp Linh tại băng chờ. Tâm chưa hạ bộ, Hoa
xuất hiện nói: “Phiền anh chị ra băng đá trước
cổng, tôi đóng cửa – đã hết giờ”.
Tâm hất hàm hiệu cho Linh ra ngoài. Linh đi
trước, Tâm quảy ba-lô lên vai, chóng tó tập tểnh theo sau.
Khi cả hai ngồi trên băng đá dưới góc cây Sứ
cùi, Tâm móc trong ba-lô ra ổ bánh mì, rứt hai, nửa để cho mình, nửa ém vào tay
Linh nói như buộc: “Ăn
đi, đừng phụ lòng bộ đội”.
Dầu không muốn Linh cũng phải nhận. Linh cầm
khúc bánh mì, dõi theo xem anh ta diễn tiếp trò gì nữa.
Tâm ngậm chéo khúc bánh mì, hai tay moi từ
ba-lô ra bình-ton và ca, miệng ú ớ: “Ăn đi !…rồi uống”.
Linh mĩm cười trước cử chỉ hồn nhiên, chân
chất của Tâm, với giọng êm dịu: “Anh
tên gì, quê ở đâu, muốn gặp tôi có chuyện chi?”
Tâm bỏ miếng bánh mì sau cuối vào miệng, rót
nước ngớp một ngụm, thở sảng khoái, vui vẻ đáp:
- Tên
cúng cơm Lê Chí Tâm, nguyên Giải phóng quân, đang thương binh phục viên, quê ở
huyện nầy. Cuộc chiến vừa qua coi như tôi phủi tay: cha mẹ chết hết, nhà cửa
tiêu tan. Tôi về đây định nương tựa với người cô ruột. Hiện giờ chưa biết cô ấy
còn sống hay đã chết, có còn ở chỗ cũ hay không. Người yêu của tôi trước đây là
cây súng, hiện giờ là cây tó – đại loại là như vậy đó.
- Anh
vui tính dễ nễ, đang như người nông dân vừa cày xong thửa ruộng – Linh khen đùa cho vui.
Tâm nhìn thẳng vào Linh, đặt vấn đề: “Cô đã lấy khẩu
cung về đời tư tôi rồi, giờ đến lượt cô cũng
khai về đời tư đi. Biết đâu, tôi có thể giúp được gì đó cho cô?”.
Linh cúi mặt, buồn bã kể: “Số của tôi chẳng hơn anh. Tôi tên Nguyễn thị Linh – đứa con
gái duy nhứt của gia đình. Cha tôi đi Vệ Quốc Đoàn hy sinh trong thời chống
Pháp, mẹ tôi buồn rầu sanh bịnh qua đời sau đó. Mẹ tôi chết lúc tôi mới 9 tuổi,
sống
bơ vơ, xin vào chùa làm công quả. 9 năm sau khi 18 tuổi, tôi trở thành ni cô,
pháp danh Diệu Linh. Cuối năm 1960, tôi bị bắt ngồi tù. Khi ra tù về lại
chùa, Sư Cả cho rằng tôi phạm luật nhà chùa, buộc tôi hoàn tục” .
Vì sao Linh bị bắt xử án tù ? – Tâm hỏi.
Trong phong trào Đồng khởi 1960 – Linh
kể: “Trong một đêm Sư Cả đi vắng, em đang
đốt nhang lễ Phật, một tiếng nổ dữ dội từ xa, sau đó, tiếng súng, tiếng la ó
ngày một gần, em vội ra đóng cửa chùa lại. Khi em trờ ra cửa, một người xuất
hiện mình bê bết máu, ngã quỵ trước cửa chùa. Anh ta ôm cuộn dây điện sút sổ
lòng thòng, đầu đội mũ tai bèo có gắn cờ sao Mặt trận Dân tộc Giải phóng. Em
đoán chắc anh ta là Giải Phóng Quân. Sau giây phút đắn đo, em quyết định cứu
anh ta. Em kè anh ta vào trong, lấy khúc vải nâu mới mua để may áo, xé ra băng
vết thương và giấu anh sau bàn thờ Phật. Nhanh như Sóc, em dùng kéo cắt vạt áo
trước của mình lau sạch vết máu rơi trong chùa rồi gở lấy nón và cuồn dây điện
của anh ấy đôi lên đầu, mang lên vai vọt ra ngoài và đóng cửa chùa lại. Lúc đó,
làng lính soi đèn pin theo dấu máu về hướng chùa. Em dùng kéo, nhắm mắt đâm
phập vào lòng bàn tay mình, giựt kéo ra máu tuông xối xả. Em quăng kéo lên máng
xối phi tang. Lúc ấy em bị choáng, nhưng phải rán
bò vào vườn chuối cho xa chỗ giấu anh
bộ đội. Em lấy vạt áo lau máu khi nảy băng vết thương cho mình. Máu em, máu anh
bộ đội nối dài đến chỗ em nằm. Theo dấu máu đến chỗ em nằm, thấy em đội mũ tai
bèo, vai mang cuồn dây điện, máu me bê bết, họ vui mừng và quả quyết rằng em là
người đánh mìn, bị thương chạy vào đây. Họ chửi bới om sòm, nói em là con nữ tu
dội lốt…Thế rồi, họ soi đèn pin qua loa xung quanh thấy không có gì, họ kéo
xểnh em về bót”.
Linh nghĩ gì mà hành động táo bạo như thế ? –
Tâm xúc động hỏi.
Đơn giản thôi – Linh nói: “Em nghĩ mình không còn người thân, có chết cũng chẳng ai
buồn. Em ở chùa, sống nhờ vào lòng từ thiện của bá tánh, không làm gì có lợi
cho xã hội, còn anh bộ đội sống chắc có ích hơn mình. Hơn nữa, theo nhà Phật
“tu hành là để cứu nhân độ thế”, đối với em, không để câu nói ấy thành lời nói
suông. Anh có biết không, khi bị bắt và những ngày sau đó, họ kết tội gì em
cũng nhận cả. Ba ngày sau, khi đoán chắc anh bộ đội nếu không chết cũng đã
thoát rồi, em dại gì không phản cung…”.
Ngắt lời Linh, Tâm đặt vấn đề: “Vật
chứng rõ ràng, Linh phản cung dễ gì họ tin?”.
Không muốn tin cũng phải tin – Linh kể: “Đúng vậy, lúc đầu họ đâu có tin những gì em khai nhận, họ
dẫn em về chùa chỉ chỗ giấu anh bộ đội và lấy cái kéo. Lúc dẫn đi em lo quá, sợ
anh bộ đội không chết, chưa thoát được là hỏng việc. Nhưng rất may, chỗ giấu
anh bộ đội còn dấu máu, và khi lấy cái kéo trên máng xối xuống cũng còn dấu máu
nữa họ mới tin đó chớ”.
Linh phản cung để làm gì ? – Tâm hỏi .
Linh cười nói: “Bộ anh tưởng tu, ăn chay rồi không sợ chết sao?!. Em
phản cung là để cứu lấy mình. Từ sự thật đó, chắc chắn họ không kết tội em nặng
hơn tội giết chết viên Cai Tổng? Anh biết không, em phản cung làm rõ sự thật,
bọn họ tức lồng lộn, nhưng mọi việc đã muộn màng. Còn em hả, ở tù là cùng, ở tù
cũng vừa với việc làm của mình. Từ khi em phản cung về sau, họ chỉ giam em chớ
không hạch hỏi gì nữa. Họ cũng thừa biết, nếu hỏi thì em cũng nhai đi nhai lại
‘Tu hành là để cứu nhân độ thế, khi thấy người ta lâm nạn mà mình không cứu thì
đâu phải là người tu hành’. Gã thiếu tá Oanh, trưởng phòng thẩm vấn, tức ấm ức
về câu nói nầy của em. Mỗi khi vào trại, ông ta thấy em đều nói: ‘Đồ lẽo mép,
thứ nữ tu đội lốt…’. Kệ họ, đánh thì đánh, chửi bới hay nói gì thì nói, em cứ
thí mạng cùi. Cuối cùng họ kết tội em ‘đồng phạm chính trị’ với án 10 năm tù”.
- Chỉ
vết kéo sao tay em đến nỗi nầy? – Tâm hỏi.
- Có lẽ
họ oán em nên không cho băng bó. Ở trong tù em biết làm sao! Vết thương nhiễm
trùng, cuối cùng, họ đưa em đi nhà thương tháo khớp.
Tâm không còn đủ can đảm nghe Linh kể nữa, anh
lấy từ ba-lô ra cái gói đưa cho Linh rồi hất hàm nói:
- Em mở
ra xem đi.
- Vải
gì đây anh Tâm? – Linh ngạc nhiên hỏi.
- Đó là
vải cách đây 15 năm ni cô Diệu Linh dùng nó băng vết thương ở ngực cho anh bộ
đội Giải Phóng mà Linh vừa kể.
Linh sửng sốt nhìn Tâm như muốn hỏi thêm điều
gì. Tâm cầm tay Linh đặt vào vết thương trên ngực của mình để thay cho lời giải
thích.
- Vậy
anh là…?
- Đúng,
là anh đây – người mà em cứu sống 15 năm về trước.
- Cái
giá mà em đã trả cũng chỉ mong anh được sống. Thế là anh sống và trở về. Nếu
anh chết thì em ân hận vô cùng – cứu anh mà anh không sống thì việc làm ấy trở
thành vô nghĩa?
- Khi
ra tù, em trở lại chùa? - Tâm hỏi.
Chớ biết về đâu! – Linh kể: “Khi về chùa, Sư Cả lạnh nhạt đối với em,
nói em đã vi phạm luật nhà chùa rồi bảo em hoàn tục – coi như ông ta đuổi khéo
em ra khỏi chùa. Trong lúc em bối rối chẳng biết phải đi đâu, bà Năm Bánh Xèo ở
sau chùa bảo em về ở với bà và sau đó bà nhận em làm dưỡng tử (con nuôi). Từ đó
đến nay, bà chiên bánh xèo, em gánh đi bán, hai mảnh đời cô độc dựa vào nhau
bớt cô độc, sống lây lất qua ngày. Dầu sao cuộc sống của em hôm nay như chim có
tổ. Nhưng mà anh Tâm nè, khi em bị bắt đi, anh ở lại rồi ra khỏi chùa bằng cách
nào”?.
Tâm kể: “Anh lần mò ra cửa sau chùa ngay đêm ấy. Trời đêm tối
mịt, mắt anh lờ mờ, chân tay run, cái đầu lịnh cho chân bước tới mà nó từ chối
không chịu thi hành. Đến một lúc nào đó, không còn đi được nữa, anh bò, lết.
Khi không còn bò, lết nổi nữa nằm nghỉ, ngủ. Khi tĩnh ra thấy mình nằm ở Quân
Y. Hỏi ra mới biết, đồng đội tìm gặp khiêng anh về. Viên đạn ác nghiệt làm anh
gãy cọng sườn và lủng phổi, phải mất nửa năm trời mới khôi phục lại sức. Sau
đó, anh được tuyển vào đại đội rồi bổ sung cho quân chủ lực Miền, hoạt động ở
địa bàn Đông Nam bộ”.
Hèn chi biệt tăm biệt tích luôn , bộ anh bị
thương một lần nữa sao ra nông nỗi ?- Linh hỏi.
Không phải chỉ một lần – Tâm cười nói.
Vậy là sau chiến tranh, chúng mình không ai
chết, chỉ bị thương. Dầu sao hai ta cũng còn được tổ tay, tổ chân, may mắn hơn bao người khác phải không anh?! – Linh an
ủi.
Thôi bỏ qua bao chuyện cũ xa vời, anh muốn
biết:
- Vì
sao em chọn Sư Cả và gã thiếu tá Oanh, trưởng phòng thẩm vấn chế độ cũ làm nhân
chứng cho mình trong vụ nầy?
- Ngoài
anh ra, chỉ có 2 người ấy biết rõ, họ chứng kiến và truy tố em trước tòa. Nào
ngờ người ta đòi hỏi nhân chứng phải là cán bộ hay người có công với Cách mạng chớ không
phải người hiểu biết sự việc?!.
- Phòng
Xã hội & Thương loại 2 nhân chứng vừa kể, không công
nhận em là người có công với cách mạng, em nghĩ sao?
Linh đơn giản: “Nếu họ công nhận thì em cám ơn, đỡ tủi thân. Còn
họ không công nhận thì đành vậy. Khi hành động cũng như sau nầy, có bao giờ em
nghĩ đến công cán gì đâu. Cũng tại Bà Năm xúi bảo em làm giấy báo công ấy để dễ
xin việc làm cho đỡ cái thân. Thú thật, xin không được cũng buồn, cũng mắc cỡ.
Nhưng thôi anh à, tìm người có công với Cách mạng để đền ơn đáp nghĩa gì đó là
việc làm của cơ quan Xã hội &Thương Binh chớ đâu phải là việc của mình phải không anh?”.
Với vẻ thương cảm, Tâm nhìn Linh nói: “Thôi việc gì đã qua cứ cho nó qua, việc gì tới ta đón
nhận nó? Đi em, ta ra quán ăn cái gì đó cho đỡ đói, đã quá nửa trưa
rồi”.
Linh lắc đầu: “Em không có tiền”.
Tâm vỗ túi nói: “Anh vừa lãnh tiền xương máu đây, để
anh bù đắp phần nào máu em đã đổ vì anh trước cửa chùa”. -/-
27/01/2016
T.T
Đã đăng trên Văn tuyển
– Hiệp hội Văn chương Toàn cầu.
Posted
on Tháng Một 28, 2016 by VietnamDaily.News in Thiện Tùng, Truyện ký // 0 Comments
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire