17/01/2014

LÊ CÔNG GIÀU: CẢI CÁCH LÀ ĐÒI HỎI CẤP BÁCH

Cải cách là đòi hỏi cấp bách

(Phát biểu tại Tọa đàm “Làm thế nào để thực hiện thông điệp của Thủ tướng?” do báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 15.01.2014)

Lê Công Giàu
Ông Lê Công Giàu
1. Sau gần 40 năm, Việt Nam ngày càng tụt hậu so với các nước trong khu vực (sau Thái Lan 25 năm, Malaysia 30 năm, Singapore 60 năm) và có thể nói đang khủng hoảng toàn diện, tham nhũng khắp nơi, kinh tế khó khăn, đạo đức xuống cấp, xã hội bất an, niềm tin của dân giảm sút nghiêm trọng. Cải cách là đòi hỏi cấp bách, nếu không Việt Nam sẽ đi về đâu? Một “kịch bản” như Liên Xô, Đông Âu chăng?
Việt Nam đang giống đoàn tàu chở 90 triệu hành khách, tốc độ chậm, vì máy móc cũ, hệ thống thắng không ăn, có thể gặp tai nạn bất kỳ.

2. Nguyên nhân gốc rễ là gì? Thể chế hiện nay không còn phù hợp, đang kiềm hãm sự phát triển của đất nước. Quyền lực không được kiểm soát chặt chẽ dẫn đến tham nhũng, các quyền tự do, dân chủ của người dân bị vi phạm nghiêm trọng.

Thực tế cho thấy Quốc hội, Mặt trận, các đoàn thể (Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, các hội nghề nghiệp), báo chí không làm được chức năng giám sát, kiểm soát quyền lực, phản biện chính sách. Tham nhũng tràn lan, trong đó có những vụ đại án như Vinashin, Vinalines, cho thấy không chỉ như ghẻ ngứa, mà còn như ung thư di căn; những vụ đánh đập dân oan, thậm chí không hiếm trường hợp mất mạng, tất cả là chỉ dấu khẳng định một cách không thể nào rõ ràng hơn, rằng quyền lực đã vuột khỏi sự kiểm soát của thiết chế, hay nói đúng hơn, thể chế hiện hành dung dưỡng cho thứ quyền lực không thể kiểm soát.

3. Đảng, Nhà Nước phải đưa ra thể chế mới, cải cách để tạo động lực phát triển. Đó phải là mở rộng dân chủ; kiểm soát được quyền lực bộ máy công quyền, công chức, cơ quan Đảng; thực hiện kinh tế thị trường đầy đủ.

Có hai hướng: chế độ nhiều đảng và chế độ một đảng. Chế độ một đảng thì rất khó thực hiện thể chế mới, nhưng nếu có lãnh đạo tài đức và quyết tâm làm vì nhân dân, đất nước thì trong chừng mực nào đó vẫn có thể đưa ra những quyết sách ích quốc lợi dân, tránh cho đất nước sẽ rơi vào hỗn loạn. Khi ấy, cái giá phải trả sẽ không lường được.

Nhưng dù hướng nào đi nữa, thì nhất thiết phải tôn trọng quyền đấu tranh của người dân để có thể tự do bầu cử, lập các hội bảo vệ quyền lợi, thực hiện các quyền tự do ngôn luận, v.v.
4. Đi vào cụ thể, nhất thiết phải:

· Xây dựng nhà nước pháp quyền, với sự độc lập và kiểm soát lẫn nhau của Hành pháp, Lập pháp, Tư pháp. Đại biểu Hội đồng Nhân dân, Quốc hội không được kiêm chức vụ chính quyền, không ăn lương của chính quyền.

· Thực hiện quyền ứng cử, bầu cử trong Đảng và trong Dân. Đảng viên có quyền ứng cử, có quyền bầu cử trực tiếp lãnh đạo, bãi miễn lãnh đạo; Đại hội Đảng bầu trực tiếp Tổng Bí thư, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương. Người dân có quyền tự do ứng cử, bầu cử vào Hội đồng Nhân dân, Quốc hội; bầu cử Hội đồng Nhân dân, Quốc hội có giám sát của các tổ chức xã hội dân sự; dân bầu trực tiếp chủ tịch xã, quận, huyện, tỉnh, thành phố. 

· Nhanh chóng thực hiện quyền lập hội, biểu tình, tự do báo chí, tự do ngôn luận.

· Phải công khai minh bạch trong quản lý, trong tất cả lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, … để người dân giám sát công chức, bộ máy công quyền.

· Cần thực hiện kinh tế thị trường đầy đủ, chứ không nửa vời như hiện nay. Xóa độc quyền, bao cấp, ưu đãi cho công ty quốc doanh. Thực hiện tự do cạnh tranh, tự do kinh doanh. Quốc doanh chỉ làm những việc tư nhân không làm. Phải có luật về quyền tài sản.

· Đẩy mạnh việc chống tham nhũng một cách quyết liệt và thực chất. Các tổ chức xã hội dân sự, báo chí phải được luật pháp bảo vệ khi tham gia chống tham nhũng. Đấu thầu công khai các dự án, công trình; thúc đẩy tính minh bạch và truy cứu trách nhiệm trong việc quản lý tài chính. Việt Nam đã tham gia công ước chống tham nhũng của Liên Hiệp Quốc từ ngày 3-7-2009 nhưng chưa thực hiện bao nhiêu!
5. Cần làm ngay những việc sau đây để thể hiện quyết tâm đổi mới của lãnh đạo là có thật:

· Mở “Hội nghị Diên Hồng” đối thoại với trí thức về tình hình đất nước. 

· Trả tự do cho những người có chính kiến khác biệt, những người đấu tranh cho dân chủ, những người phản đối Trung Quốc đàn áp ngư dân ở Biển Đông; chấm dứt việc gây áp lực đối với những người này (như đe dọa để chủ không dám cho thuê nhà, hay buộc thôi học – trường hợp Huỳnh Thục Vy, Nguyễn Phương Uyên…).

· Chấm dứt bắt bớ dân oan, dân khiếu kiện đất đai.

Dân chủ tự do là động lực phát triển, là qui luật trong xã hội hiện đại. Dân chủ tự do càng cao, sự phát triển đất nước càng nhanh. Có dân chủ thì mới kiểm soát được quyền lực, kinh tế thị trường mới phát huy được sức mạnh của nó. Dân chủ không tự nhiên có. Đó là quá trình đấu tranh bền bỉ, đòi hỏi quyết tâm cao. Quần chúng, một khi có ý thức về dân chủ, sẽ mạnh mẽ đấu tranh để thực hiện quyền của mình. Đừng hốt hoảng, trái lại, cần phải tiếp thêm sức mạnh sao cho việc “chấn dân khí” sẽ trở thành cuộc đại vận động của toàn xã hội.
L. C. G.

6 commentaires:

  1. Thực hiện như Lê Công Giầu thì cán bộ không giầu bằng người có tài, ai muốn làm cán bộ.

    RépondreSupprimer
  2. Bài viết hay, nhưng không dưa ra đủ lý do thuyết phục tại sao chúng ta không thể từ bỏ chủ nghĩa CS? Tại sao phái tiếp tục mày mò đi con đường mà ong anh cả Liên Sô đã từ bỏ và lên án thẳm tệ? Tự tin là trí tue VN có thể làm được điều mà người khác không làm được chắc?

    RépondreSupprimer
    Réponses
    1. "Bài viết hay, nhưng không đưa ra đủ lý do thuyết phục tại sao chúng ta không thể từ bỏ chủ nghĩa CS?"...
      1/ Chúng ta hay đa số dân chúng VN, cả trong lẫn ngoài đảng, cả trong lẫn ngoài nước, đều rất muốn từ bỏ chủ nghĩa CS...
      2/ Nhưng vấn đề quan trọng nhất cho an nguy của người dân VN, cho vận mệnh của đất nước, cho tương lai của dân tộc, là đảng CSVN có thực sự muốn đổi mới, muốn dân chủ hóa đất nước hay không???
      3/ Kịch bản tốt nhất: đảng và nhà nước CSVN ý thức được rằng đã đến lúc phải thay đổi thể chế, phải dân chủ hóa đất nước một cách đột phá theo xu hướng của đa số dân chúng VN mong muốn, theo trào lưu của thế giới văn minh, trí tuệ...Đất nước sẽ dần dần khá hơn về mọi mặt, với sự hăng say, góp sức của tất cả mọi người dân VN trong và ngoài nước, với sự trợ giúp của các nước bạn bè trên thế giới.
      4/ Kịch bản xấu nhất: một số lãnh đạo đảng CSVN, và một số những người nằm trong guồng máy cầm quyền hiện nay, tiếp tục đường lối cai trị bằng bạo lực vô nhân tính, độc tài toàn trị, để cố giữ các đặc quyền, đăc lợi cho cá nhân và phe nhóm: lâu hoặc mau, một cuộc cách mạng bạo lực phải xẩy ra, máu sẽ chảy, tang thương, đổ vỡ sẽ chồng chất, hậu quả khôn lường...Và nước ngoài được hưởng lợi nhiều nhất cho kịch bản này là Trung Quốc.
      5/ Sau cuộc chiến tranh VN được chuẩn bị và kéo dài từ1955 đến 1975: nước CSTQ leo được lên vị trí trên thế giới như ngày hôm nay là cường quốc quân sự thứ 3 thế giới, cường quốc kinh tế thứ 2 thế giới, là do được hưởng các lợi ích qua cuộc chiến tại VN. Trong khi đó thì đất nước VN bị teo tóp về mọi mặt: mất đất, mất núi rừng, mất biển đảo, xã hội suy đồi, giáo dục, đạo đức văn hóa xuống cấp kinh tế lụn bại, nhân phẩm bại hoại...
      Đất nước VN chỉ còn một con đường duy nhất để lựa chon để phục hưng quốc gia, dân tộc: Dân Chủ Hóa đất nước sớm nhất có thể đươc.

      Supprimer
  3. Độc đảng thì không bao giờ có hướng đi mới, chỉ có đa đảng mới đưa đất nước ra khỏi vòng tay tham nhũng và lệ thuộc vào Trung Quốc

    RépondreSupprimer
  4. Đừng lải nhải "cải cách", "đổi mới" nữa. "Thay đổi"! Đó mới là việc căn bản nên làm!

    RépondreSupprimer
  5. Ai củng hiểu chỉ Đảng cs Việt Nam! Là không hiểu và không bao giờ muốn hiểu!

    RépondreSupprimer