LÀM SAO CHỐNG HẾT THAM NHŨNG?

Huỳnh Ngọc Chênh 

Riêng một Nguyễn Xuân Sơn, khi làm sếp ở Ocean Bank đã chi 70 tỉ đồng cho các cấp trên để hối lộ, khi lên làm sếp PVN lại chi thêm 200 tỉ đồng nữa. Công ty càng to, chi càng nhiều. Ông khai trước tòa, riêng phong bì hiều hỉ các sếp trong các dịp lễ tết mà không bỏ vào được 200 triệu đồng trở lên thì thấy rất khó chịu.
Chuyện nầy thì cả nước ai cũng biết thừa, lớn thuyền lớn sóng, công ty càng to, càng ngon ăn thì chi lên càng lớn. Tuy nhiên con số 270 tỉ mà chỉ riêng ông Sơn chi lên được chính thức phơi bày ra không khỏi không làm mọi người há hốc kinh ngạc. Một ngân hàng và một tổng công ty mà đã chi đến con số đó, thì vài chục ngân hàng, hàng trăm công ty, hàng chục tổng công ty sẽ chi hối lộ lên cấp trên biết tính đến con số nào trong vòng 10 năm qua?

Số tiền phải nói là lên hàng ngàn tỉ ấy vào túi ai? Rõ ràng là các quan chức cấp trên, là các sếp tổng công ty, các sếp ở bộ, các sếp ở chính phủ, các sếp bộ chính trị. Nhớ không lầm, cách đây mười mấy năm, ông Hoàng Văn Nghiên vừa lên chức chủ tịch Hà Nội, chỉ riềng cái tết đầu tiên ông đã công khai số tiền phòng bì để nộp vào ngân sách là 2 tỷ đồng (tương đương 400 cây vàng theo thời giá). Hồi những năm 90 của thế kỷ trước, mới mở cửa, làm ăn chưa dồi dào mà số tiền đi tết cho một sếp tầm tầm đã cỡ đó rồi. Thì chuyện ông Sơn khai ra bây giờ hối lộ 270 tỷ quả chẳng sai.
Đã xử người đưa hối lộ thì cũng cần lôi hết đám quan chức nhận hối lộ ra trừng trị mới công bằng, không cần biết kẻ nhận hối lộ có tác động đến việc gây ra hậu quả nghiêm trọng hay không. Nhưng chắc chắn ông Trọng không làm được.

Công cuộc chống tham nhũng cứu đảng của ông Nguyễn Phú Trọng từ hồi phát động đến nay mới bỏ tù được vài chục doanh nghiệp, chưa thấy ông đụng đến sợi lông chân nào của đám tham quan, trừ việc cách chức được một ông Đinh La Thăng, bộ chính trị, (vì lỗi của cái thời làm doanh nghiệp) và cách vài cái chức "nguyên" tào lao của vài kẻ về hưu, còn lại chưa thấy bỏ tù một quan chức nào.(Trịnh Xuân Thanh bị tù cũng do cái tội thời làm doanh nghiệp).
Nhưng quan trọng, số tiền khủng thất thoát trong mỗi vụ từ vài trăm tỷ đến vài chục ngàn tỷ không thu hồi lại được đồng nào.
Việc xét xử các vụ đại án không có tác dụng khắc phục hậu quả, vì tiền đã mất sạch hết rồi, phần lớn vào túi các quan hết rồi, nhưng có lẽ cũng chẳng có tác dụng răn đe bao nhiêu, có khi còn tác dụng ngược lại.
Khi nhìn vào số tiền hàng trăm tỉ chi hối lộ của PVN, rồi hàng tỉ đồng mà các xếp lớn nhận được thì các xếp be bé từ cấp huyện, xã, sở, phòng, ban... thấy rằng họ nhận mỗi lần vài chục triệu hối lộ chẳng thấm béo gì, lương tâm họ thôi cắn rứt, và có khi họ thấy thua thiệt, lại muốn phấn đấu vươn lên để nhận được nhiều hơn.
Thực tế hiện nay không thấy dư luận, báo chí nói đến hoặc tòa án xét xử các vụ gây thất thoát hoặc tham nhũng từ vài trăm triệu trở xuống.

Nghĩ cũng thương ông Trọng, những đại án tham ô từ vài trăm tỷ trở lên, tôi chỉ ngồi liệt kê ra cho hết cũng đủ gãy bàn phím rồi. Huống chi ông chống chúng nó. Chắc ông phải chống đến cuối thể kỷ cũng chưa biết có hết được không. Đó là nói không biện chứng, có nghĩa là tham nhũng ngưng lại không phát sinh ra thêm kể từ khi ông ra tay. Chứ thực tế thì tham nhũng phát sinh ra không ngưng nghỉ, chống vụ này chưa xong đã phát sinh ra năm ba vụ khác, cho quan tham nhũng nầy xuống đưa quan khác lên lại tham nhũng tinh vi và kinh khủng hơn. Chúng ta thấy đó, cách đây 10 năm, nghe tham nhũng vài tỷ đã kinh khủng lắm rồi, bây giờ vụ nào bét bét cũng vài trăm, vài ngàn tỷ trở lên.
Đó là mới nói tham ô tài sản, còn tham ô quyền lực còn kinh khủng hơn. Hầu như tỉnh nào, cơ quan lớn bé nào cũng có cả họ làm quan. Tham ô tài sản dù mất vài ngàn tỉ cũng chỉ là mất tiền, tham ô quyền lực thì mất mát rất lớn và rất lâu dài. Đưa một đám người nhà ngu dốt tham lam vào trấn giữ hết các chức vụ thì gây tai hại cho đất nước cho xã hội đến nhiều đời. Như chuyện bà bộ trưởng y tế, chỉ đưa một người em chồng vào ngồi chơi xơi nước ở ghế phó giám đôc công ty be bé VN Pharma với vốn vài chục tỷ đồng vậy mà chỉ sau vài năm vốn công ty ấy vụt lớn lên đến vài ngàn tỉ. Không dựa hơi bà đưa thuốc lậu vào hầu hết các bệnh viện lớn thì làm sao lợi nhuận tăng lên nhanh khủng khiếp như vậy.

Trong cơ chế độc đảng nầy, quyền lực của đảng vô biên mà đảng bảo tự kiểm soát thì làm sao kiểm soát được. Trừ thánh và Phật ra, không ai trên thế gian nầy tự mình kiểm soát được ham muốn cá nhân, nhất là ham muốn về quyền lực, lại thêm cái mình ham muốn ấy bày ra ngay trước miệng chẳng có cái gì canh giữ ngoài chính bản thân mình.
Tham nhũng phát sinh ra từ thể chế mà quyền lực không được kiểm soát khách quan. Tham nhũng như là thuộc tính của thể chế nầy thì làm sao chống lại được. Ông Trọng lấy gì bảo đảm thay quan tham nhũng nầy bằng bằng quan khác sẽ không tham nhũng?
Thể chế nào kiểm soát hiệu quả quyền lực thì nhân loại đã trải qua bao kinh nghiệm máu xương từ gần ngàn năm qua để tìm ra rồi, ngày nay đã được hầu hết các quốc gia áp dụng để vận hành đưa đất nước họ đi lên văn minh giàu có.
Đó là thể chế dân chủ đa nguyên, xây dựng ra nhà nước tam quyền phân lập. Chỉ ở thể chế đó, người dân mới thực sự kiểm soát quyền lực thông qua bầu cử, thông qua các tổ chức XHDS, thông qua các đàng phái đối lập, thông qua các cơ quan tư pháp độc lập với hành pháp.
Không còn con đường nào khác.
Đất nước đã đi vào con đường sai lầm gần hết một thế kỷ rồi. Đừng tiếp tục kéo dài thêm.