Bài thơ “Đảng” của tướng Trần Độ (1923-2002)

Ngọc Thu

Tướng Trần Độ

Nhân dịp Đảng CSVN vừa bước qua sinh nhật lần thứ 86, xin được giới thiệu cùng quý độc giả bài thơ ĐẢNG của tướng Trần Độ, là một trong những bài thơ cuối cùng của ông Trần Độ. Bài thơ này chỉ được lưu truyền trong giới quân ngũ, nên có lẽ nhiều người chưa có dịp đọc.

 

Về tác giả, tướng Trần Độ tên thật là Tạ Ngọc Phách, sinh năm 1923 trong một gia đình công chức ở tỉnh Thái Bình. Ông gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương năm 1940, khi mới 17 tuổi. Ông từng là ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam các khóa 3, 4, 5, 6, cũng như từng giữ các chức vụ như Phó Chủ tịch Quốc hội khóa 7, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị (1974-1976)… Cấp bậc cao nhất của ông trong Quân đội Nhân dân VN là trung tướng.

Ông Trần Độ đã từng kêu gọi ĐCS từ bỏ chế độ độc tài như sau: “Đảng Cộng sản phải tự mình từ bỏ chế độ độc đảng, toàn trị, khôi phục vai trò, vị trí vốn có của Quốc hội, Chính phủ. Phải thực hiện đúng Hiến pháp, tức là sửa chữa các đạo luật chưa đúng tinh thần Hiến pháp. Đó là phải có những đạo luật ban bố quyền tự do lập hội, lập đảng, tự do ngôn luận, luật báo chí, xuất bản. Sửa chữa các luật bầu cử ứng cử tự do, từ bỏ quyền quyết định của cơ quan tổ chức Đảng, trừ bỏ ‘hiệp thương’ mà thực chất là gò ép”.

Hai hồi ký mà ông để lại là Hồi ký Trần Độ, được viết từ trong giai đoạn từ năm 1955-1996 và Nhật Ký Rồng Rắn, được viết vào những năm cuối đời. Trong cuốn Nhật Ký Rồng Rắn, ông Trần Độ đã nêu những câu hỏi quan trọng: “Cuộc cách mạng ở Việt Nam, rút cục đã xoá được cái gì, đập tan được cái gì, lập nên được cái gì, xây dựng được cái gì?”, “Một Đảng lãnh đạo có dân chủ được không?” và “Bây giờ phải làm gì?” Cuốn hồi ký này đã không được xuất bản, mà con bị công an tịch thu, nhưng bản thảo của nó đã được phổ biến trên mạng.

Tướng Trần Độ là người đã suốt đời theo đảng và là một công thần của chế độ. Khi nhận ra những sai lầm của đảng, ông đã lên tiếng kêu gọi đảng sửa đổi, thậm chí kêu gọi đảng thay đổi hệ thống chính trị, nên gần cuối đời, ông đã bị chính cái Đảng này khai trừ ra khỏi Đảng. Khi ông Trần Độ qua đời, cái đảng này cũng đã không tha cho ông, họ cử ông Vũ Mạo, đại diện Văn phòng Quốc hội, đến đọc điếu văn kể tội ông! (xem lại bài của nhà văn Hoàng Tiến ở cuối bài này, tường thuật lại đám tang của tướng Trần Độ).

Trong bài thơ ĐẢNG có mấy câu như sau: Đau thắt lòng! Tôi cất tiếng Đảng ơi!/ Sao lại thế: “Mùa thu Tháng Tám”/ Vinh dự, tự hào: “Đảng viên Cách mạng”/ Ngày qua ngày! Nhục nhã thế này ư?”. Kính mời quý độc giả đọc bài thơ ĐẢNG của tướng Trần Độ để hiểu thêm nỗi niềm của một vị tướng công thần của chế độ:

 

Đ Ả N G 

Trần  Độ

 

Tôi vào bộ đội, năm mười sáu tuổi

Chia tay gia đình, bố mẹ, các em

Đôi chân cứng, rong ruổi mọi miền

Lửa chiến tranh, cháy tuổi xuân năm tháng

 

Nhớ mãi ngày, khi tôi vào Đảng

Nắm tay thề: “Với Tổ Quốc, Non Sông”.

Bên cây súng đi đến ngày chiến thắng.

Mái tóc xanh, đã chuyển màu bạc trắng.

*

Thân già nua, cùng gối mỏi, chân chùng

Nhưng lương tâm, trí tuệ cứ bồn chồn

Lòng trăn trở, vấn vương, day dứt

Cao hơn hết, tôi ngẫm suy về Đảng

Như người cha, chỗ dựa của lòng tin.

*

Đi theo Đảng, đâu phải Mác – Lê nin?

Mà chính là Tình yêu Tổ Quốc

Đến với Đảng để làm điều nhân đức

Cùng lương tâm, cống hiến cho đời.

*

Nhưng, hôm nay, đầy méo mó, cạn vơi

Thì ắt hẳn, ngày mai tràn cay đắng.

Thời gian trôi, như bóng câu qua cửa

Đảng cứ tàn dần chân lý trong tôi.

*

Đau thắt lòng! Tôi cất tiếng Đảng ơi!

Sao lại thế: “Mùa thu Tháng Tám”

Vinh dự, tự hào: “Đảng viên Cách mạng”

Ngày qua ngày! Nhục nhã thế này ư?

*

Sách mấy ngàn trang, chữ mấy triệu từ

Rao giảng rất hay, việc làm thì nháo

Khi trích Lê nin, “xúc phạm lời Bác”

Nên thực thi, không thuyết phục được nhân tâm.

*

Nhớ ngày xưa, Đảng phải gắn với dân!

Như cá phải rúc, chui vào nước!

Đảng đề cao Nhân dân là trên hết

Nói hộ dân và nghĩ cũng hộ dân.

*

Mọi người dân, tìm chỗ để đặt chân

Đều phải bước them chân của Đảng!

Còn hôm nay, vẫn “vì Dân trong sáng”!

“Quyền lợi nhóm”, giọng lưỡi “Lý Thông”

*

Nhớ tuyên ngôn, buổi đầu Cách mạng

Đảng không tham quyền chức nghênh ngang

Cách mạng thành công, cáo lão về làng

Vui thú điền viên, thung dung câu cá.

*

Hãy nhìn trông, không có ai về cả

Cố bám quyền, giành mũ áo cao sang

Bày đặt ăn chia, tài lộc khang trang

Chẳng dại gì về quê cha đất tổ.

*

Từ huyện, xã, quận, phường, thành phố

Đảng chiếm một bên, Nhà nước một bên

Bí thư thành ủy, Chủ tịch ủy ban

Hai guồng máy, đè đầu dân đau khổ.

*

Đây Sở Ngoại thương, kia Ban Kinh tế

Nội chính bên này, bên nọ Công an

Sống đàng hoàng, bao dinh sở khang trang

Một cổ hai tròng, người dân tội nghiệp

*

Đảng dậy răn: Giữ tấm lòng liêm khiết

Sao đút túi liền những triệu đô la

Tiền nước ngoài họ tranh thủ chúng ta

Người “ăn mảnh” là Tổng bí thư của Đảng!

*

Để mị dân, Đảng tăng cường lao động

Chức vu vơ, trừu tượng “chủ nhân ông”

Làm chủ ngu ngơ, nhà máy ruộng đồng

Đảng nắm chặt tiền và quyền sinh sát.

*

Thân “ngọc ngà” phải về với đất

Đảng chiếm giữ riêng Mai Dịch cho mình.

Rồi cho xây Hoàn Vũ rất môi sinh

Riêng với Đảng, không ai thiêu cả

*

Nơi đô thành, chạy dọc ngang đường phố

Đặt tên đường, Đảng giành giật phần mình.

Đây đường Lê Duẩn, kia đường Trường Chinh

Đường to đẹp Đảng giành phần dự trữ

*

Các tỉnh huyện, ổn định cùng lịch sử

Đảng hội vài ba điểm vào nhau

Cuộc “đoàn viên” chưa “ân ái” bao lâu

Rồi vẫn Đảng truyền ra lệnh tách.

Quá tùy tiện, Đảng làm theo sở thích

“Khắc khắc, nhập nhập” như trò chơi

Cuối cùng chỉ khổ sở Dân thôi

Còn ý Đảng, vẫn luôn luôn là đúng.

*

Ghế Đảng trị, quyết giữ cho bằng được

Đảng khóa xiềng vào Dân chủ, Tự do

Từ miền quê cho tới thành đô

Cấm ngôn luận, cấm tự do báo chí.

*

Đảng chúa ghét các nhà nghệ sĩ

Nhàn cư ngồi thóc mách lăng nhăng

Ai dũng cảm, đòi hỏi lẽ công bằng

Đảng biến tướng, “chính chuyên” bằng nhiều cách.

*

Về bàu cử Đảng tạo khuôn bằng sắt

Rất “tự do”, rất “dân chủ, khách quan”

Nhân danh Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Duyệt danh sách, đưa người ra ứng cử.

*

Thế là “nguyên khí hiền tài” xứ sở

Đảng loại bỏ đi, rất “khéo”, rất “tình”.

Các đại biểu đều đồng chí của mình

Chẳng ai dám chỉ danh, xung khắc.

*

Quốc hội diễn trò, điều trần vấn đáp

Như chuyện xưa “Bài thơ Con cóc”

“Con cóc nhảy ra, con cóc nhảy vô”

Bầy cơ hội, cùng ra sức điểm tô!

*

Sáng đúng chiều sai, mai lại đúng!

Chống chân lý bằng lưỡi lê họng súng.

Đảng trượt theo vết xe đổ ngày xưa

Chuyện nghĩa tình chỉ “sớm nắng chiều mưa”.

Từ “Đồng chí” là mỹ từ vô nghĩa!

Đảng thấu không, dòng đời đang mai mỉa

Đảng lộng hành, đạp Dân Chủ dưới chân.

*

Nhớ một thời Đảng chiến đấu vì Dân.

Dân tộc đã nghiêng mình kính trọng.

Rồi gặp được khi như diều bay bổng

Đảng ngất ngây trong tiếng ngợi ca.

Hàng trăm tờ báo, vài triệu cái loa

Điệp khúc, điệp ca: Công ơn của Đảng.

*

Đảng say mê, dối lừa không nhàm chán

Xóa sao được, những tội lỗi gây nên!

Đạo lý Việt Nam “máu chảy ruột mềm”

Cải cách địa điền, người, cửa nhà tan tác

Dù Đảng đã chia vài ba miếng đất

Suốt mấy năm nghèo vẫn hoàn nghèo.

*

Nhóm “Nhân Văn” hỏi tội đáng bao nhiêu?

Đảng đày đọa bao cuộc đời chí sỹ.

Bao trí thức bắt giam thời chống Mỹ

Gán ghép “chống Đảng” tội tày trời

Lửa chiến tranh dẫu đã tắt lâu rồi

Sao ác tâm, cảnh nồi da nấu thịt!!!

*

Hai đảng bạn, đồng hành bao thân thiết

Đảng Xã hội, Đảng Dân chủ Việt Nam

Vai sát kề vai, suốt mấy chục năm

Gắn bó thế! Hà cớ chi loại bỏ?!

“Chanh kiệt nước rồi, vứt luôn cái vỏ”

Bạn bè thủy chung, sao nỡ phản thùng!?

Nỗi đoạn trường càng lộn xộn lung tung

Sợ hậu họa, Đảng xuống tay, chấm hết….

*

Đêm đã khuya, trước khi dừng bút

Xin dùng câu của Goethe tặng cho đời

“Lý luận nào, rồi cũng xám bạn ơi,

Còn cây đời, vẫn xanh tươi mãi mãi”.

 

Xin được xếp vần thơ, dừng lại

Vài dòng chân, tôi gửi tặng cho đời

Thơ của tôi như tia nắng ban mai

Cộm mắt ai, nhưng không hề độc hại.

*

Ta biết ơn, khi Đảng còn vĩ đại

Còn hôm nay, cuộc đổi chác bán mua

Đừng biến mình thành những chúa những vua

Mà thống trị dân đen, như thuở trước.

 

Đảng ngụy ngôn: “Có công giành Độc Lập”

Chức, Quyền, Tiền dân đã trả Đảng rồi

Nơi cung đình, đâu phải chợ trời

Dân hết nợ, Đảng cứ ngồi, cứ hưởng

Để trần gian, lại công hầu khanh tướng

Đảng một bên, Dân chịu nhục một bên.

*

Những luận cứu: Các Mác và Lê nin

Giờ xa lạ với Con Hồng Cháu Lạc!

 

So với Đảng, có súng bom bạo lực

Vần thơ tôi là vẫn điệu lương tâm

Tố Như ơi! Tôi sẽ đợi trăm năm

Rồi chân lý sáng ngời vào lịch sử!

*

Đảng của ngày xưa, Đảng là bất tử

Còn tương lai!? Phút mặc niệm, bắt đầu! 

Trần Độ

 

Nguồn: Theo Ba Sàm