Diệp Văn Sơn
 |
| ảnh minh họa |
Góp ý cho Báo cáo tổng
kết nhiệm kỳ 2011-2016 của Chính phủ nhiều đại biểu Quốc Hội thống nhất nhận
định "Báo cáo vẫn chưa phản ánh đầy đủ tình hình, tính chất, mức độ của
thực trạng tham nhũng, lãng phí trong thời gian qua; việc đấu tranh phòng,
chống tham nhũng vẫn chưa đạt được kết quả như mong muốn. Tham nhũng không
những chưa được ngăn chặn, đẩy lùi, không những chỉ là nguy cơ tiềm ẩn mà ngày
càng hiện hữu; tình trạng lãng phí còn xảy ra khá phổ biến trong nhiều lĩnh vực
mà chưa có biện pháp khắc phục…"
Hiện nay các địa phương và các cơ quan Bộ
ngành đang tổng kết 10 năm thực hiện Luật phòng chống tham nhũng. Qua tổng
kết sơ bộ có thể nhận diện tham nhũng ở Việt Nam đó là những biểu hiện phức tạp
đặc thù của nó là đa dạng, muôn vẻ sắc thái, loại hình, mức độ, cũng
như hậu quả.
Mức độ tham nhũng nặng nề ở Việt Nam,
tính nan giải, khó trị của nó được lý giải từ sự yếu kém của thể
chế, tính nửa vời trong chỉ đạo thực hiện và sự thoái hóa của không
ít quan chức, công chức trong bộ máy, thậm chí tham nhũng có cả trong
hoạt động tư pháp, trong điều tra, truy tố, xét xử, thi hành
án. Tình trạng pháp luật có, pháp chế cũng có nhưng pháp trị thì
không hoặc yếu kém và hình thức, là một thực tế phổ biến hiện
nay.
Tổ chức minh bạch quốc tế đánh giá Việt
Nam vẫn thuộc nhóm nước tham nhũng nghiêm trọng, hơn cả Trung Quốc, Indonesia…
Có ý kiến cho rằng, tham nhũng là “quan nạn”, không phải là “quốc nạn”. Bởi vì
chỉ người có chức vụ, quyền hạn mới tham nhũng được, còn người dân, cán bộ công
chức bình thường không thể tham nhũng. Lý lẽ này trúng phóc, bởi vì tham nhũng
thuộc nhóm tội phạm có chức vụ.
Phải thấy rằng, địa chỉ của tham nhũng,
không đâu khác là ở các cơ quan công quyền, ở các quan chức từ lớn đến nhỏ, bất
kể ai nếu không ngay ngắn đều có thể trở thành kẻ tham nhũng. Đúng là trong xã
hội truyền thống của nước ta, lâu nay vẫn tồn tại một lối suy nghĩ "Thợ
may ăn giẻ, thợ vẽ ăn hồ...". Trên thực tế cuộc sống lâu nay ai làm ngành
nào thì cố gắng tìm kiếm những khả năng, cơ hội để thu vén, hoặc ở mức độ cao
hơn đặt ra những tiêu chuẩn chế độ để thụ hưởng, thực chất là sử dụng "đặc
quyền" để "trục lợi".
Tư tưởng, hành động như vây theo các nhà
kinh điển Mác lê nin gọi là "tư tưởng phường hội". "Tư tưởng
phường hội" lâu nay bị lãng quên, ít bị lên án. Nhưng suy đến cùng, truy
kích đến gốc mới thấy hết tác hại to lớn của nó. Đặc biệt là nó gây một tâm lý
ngộ nhận làm an lòng những người hưởng quyền lợi không chính đáng. Thực chất là
bớt xén, cấu véo vào ngân sách !
Cứ theo lô gich của tâm lý "kiếm ăn
trên vị trí đang thi hành công vụ" thì chẳng trách chi thầy giáo cố bắt
học trò học thêm, bán thật nhiều sách tham khảo làm loạn óc học trò. Thầy thuốc
cho toa thuốc "chóng mặt" bệnh nhân để hưởng hoa hồng, tệ hại hơn là
cố tình rề rà với các ca cấp cứu để chờ phong bì tiền bồi dưỡng. Trong
thực tế có một bộ phận công chức hành chính nghĩ và cũng hành động như vậy.
Công chức hành chính không có gì để "ăn" nên cũng cố tình "làm
khó dân để ló ra tiền". Âu cũng là "hợp lẽ đời", hợp với cái lô
gich tiêu cực ! Chỉ khổ người nông dân, công nhân những người làm ra của cải
vật chất cho xã hội, những người không có cơ hội, chỉ có cách "tay làm thì
hàm mới có nhai".
Muốn xóa bỏ “văn hóa phong bì”, phải có
luật lệ thủ tục minh bạch, rõ ràng; phải tạo cho được sự cạnh tranh lành mạnh
trong xã hội. Và đặc biệt là cần xóa bỏ độc quyền ở một số ngành. Cần
chuyển quan niệm về chính quyền từ cai trị sang phục vụ.
Bên cạnh đó, phải có một hệ thống pháp luật
nghiêm minh, chế tài cương quyết, mạnh mẽ để công chức không thể, không muốn và
không dám tham nhũng.
Vấn đề là biện pháp đã có nhiều, nhưng
thái độ cương quyết tuyên chiến thì vẫn còn thiếu. Thái độ cương quyết làm
trong sạch nội bộ, bịt “cửa đút lót để mua chức” dù ở bất kỳ cấp nào, tổ chức
nào giờ đây là thước đo phẩm chất cách mạng và lòng trung thành với chế độ./
Quản lý xã hội nếu để tâm lý mọi người mạnh ai cứ ra sức chia động từ ĂN thì xã
hội dứt khoát rối loạn, vì đẻ ra những bất công, phân hóa giàu nghèo quá mức.
Quản lý xã hội để lập lại trật tự, công bằng là trách nhiệm chính trị của những
ai được giao trọng trách.
Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng Thế giới
WB thí điểm đưa Chương trình phòng chống tham nhũng và liêm chính công vào
trường học tại trường dân tộc nội trú Đà Bắc tỉnh Hòa Bình. Tại đây nhà trường
công khai cho học sinh thực hành kiểm tra hóa đơn mua thực phẩm phục vụ bếp ăn,
kiểm tra việc mua vật tư vật liệu sửa chữa trường lớp... Qua đó học sinh làm
quen với việc giám sát minh bạch liêm chính công và bước đầu có kỷ năng kiểm
tra. Những học sinh này lớn lên sẽ làm việc trong các cơ quan công quyền rất
cần làm quen với minh bạch và liêm chính công. Đây là hướng đi đúng cần ghi
nhận và nhân rộng
Kinh nghiệm cho thấy rằng, các quốc gia
quản trị nhà nước hiệu quả là các quốc gia phòng, chống tham nhũng lãng phí đói
nghèo có hiệu quả. Các quốc gia tôn trọng các quyền tự do dân sự và có trách
nhiệm với công dân của họ thì ổn định hơn. Kết quả là họ sẽ có nhiều cơ hội thu
hút đầu tư và đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế dài hạn hơn. Họ cũng có thể
đối phó với thiên tai tốt hơn. Chẳng hạn, nạn tham nhũng lãng phí ít có nguy cơ
xảy ra hơn ở những nơi có truyền thống tự do, bởi lẽ báo chí sẽ gây áp lực đối
với các chính phủ buộc phải có biện pháp phòng chống tham nhũng lãng phí quyết
liệt tích cực hơn. Nếu quản trị nhà nước không được cải thiện thì người nghèo
sẽ tiếp tục phải gánh chịu tình trạng thiếu an ninh, tham nhũng lãng phí tràn
lan.
Nguồn: Theo Lao Động
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire